Các nước châu Âu đã tiến gần hơn đến việc thông qua đạo luật đầu tiên về Trí tuệ Nhân tạo (AI) sau khi các nhà lập pháp tại Nghị viện châu Âu (EP) ngày 13/3 có bước phê chuẩn cuối cùng đối với khuôn khổ pháp lý toàn diện nhằm kiểm soát AI, bao gồm các hệ thống AI mạnh mẽ như ChatGPT của OpenAI. Việc thông qua các quy tắc AI có ý nghĩa lịch sử.
Luật bao gồm các quy định mang tính tiên phong và sẽ có hiệu lực tại 27 quốc gia thành viên của EU vào cuối năm nay.
Theo Reuters, động thái trên là bước cuối cùng để EU thông qua, biến dự luật thành luật để áp dụng cho toàn khối. Quan trọng hơn, đây sẽ là luật hoàn chỉnh đầu tiên về AI trên toàn cầu.
Theo dự luật, EC đề xuất thiết lập bộ tiêu chí phân loại các hệ thống AI dựa trên mức độ rủi ro mà chúng có thể gây ra cho người dùng, gồm các cấp độ: Rủi ro không thể chấp nhận được, rủi ro cao, rủi ro hạn chế, rủi ro thấp.
![]() |
Đạo luật AI của EU dự kiến sẽ chính thức trở thành luật vào tháng 5 hoặc tháng 6 năm nay. Nguồn: AP.
Những trường hợp không tuân thủ các quy định có thể bị phạt tối đa 35 triệu euro hoặc 7% doanh thu toàn cầu, tùy thuộc hành vi vi phạm và quy mô của các công ty. EP cũng đã đề xuất thành lập Văn phòng AI, một cơ quan mới của EU để hỗ trợ việc áp dụng hài hòa đạo luật AI, cung cấp hướng dẫn và điều phối các cuộc điều tra chung xuyên biên giới.Các quy định liên quan đến các mô hình AI như ChatGPT sẽ có hiệu lực 12 tháng sau khi dự luật chính thức được ban hành, trong khi các công ty phải tuân thủ hầu hết các quy định khác trong hai năm.
Khảo sát của Đại học Stanford tháng 4/2023 cũng cho thấy 56% nhà khoa học máy tính và nhà nghiên cứu tin rằng AI tạo sinh sẽ chuyển dịch sang siêu trí tuệ nhân tạo AGI trong tương lai gần. Có 58% chuyên gia AI đánh giá AGI là "mối quan tâm lớn", 36% nói công nghệ này có thể dẫn đến "thảm họa cấp hạt nhân". Một số cho biết AGI có thể đại diện cho cái gọi là "điểm kỳ dị về công nghệ" - điểm giả định trong tương lai, khi máy móc vượt qua khả năng của con người theo cách không thể đảo ngược và có thể gây ra mối đe dọa cho nền văn minh.
Một bài viết trên trang web của Nghị viện châu Âu cho biết: "Luật này nhằm mục đích bảo vệ các quyền cơ bản, dân chủ, pháp quyền và tính bền vững của môi trường trước các trí tuệ nhân tạo (AI) có rủi ro cao, đồng thời thúc đẩy sự đổi mới và giúp châu Âu đi đầu trong lĩnh vực này. Các quy định sẽ xác lập nghĩa vụ của những thực tế cung cấp AI trên cơ sở các rủi ro tiềm ẩn và mức độ ảnh hưởng của nó".
Đạo luật AI của EU dự kiến sẽ chính thức trở thành luật vào tháng 5 hoặc tháng 6 năm nay, sau một vài thủ tục cuối cùng, bao gồm cả sự ủng hộ từ các nước thành viên EU. Các điều khoản sẽ bắt đầu có hiệu lực theo từng giai đoạn. Những hành vi vi phạm Đạo luật AI có thể bị phạt lên tới 35 triệu Euro (38 triệu USD).