Hóa chất liên quan đến sản xuất quần áo có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe (ảnh Getty)

Bệnh chàm còn được gọi là viêm da dị ứng. Bệnh da mãn tính này ảnh hưởng đến khoảng 1/5 trẻ em ở các nước công nghiệp hóa. Một số nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ bệnh chàm ở các nước đang phát triển thấp hơn hơn 30 lần so với các nước công nghiệp hóa.

Tuy nhiên, tỷ lệ bệnh chàm không tăng đột biến kể từ Cách mạng Công nghiệp bắt đầu vào khoảng năm 1760. Thay vào đó, bệnh chàm ở các quốc gia như Mỹ, Phần Lan và các quốc gia khác bắt đầu gia tăng nhanh chóng vào khoảng năm 1970.

Điều gì khiến tỷ lệ bệnh chàm tăng đột biến? Tờ The Conversation đã đăng tải giải thích của các nhà dị ứng học và nhà miễn dịch học. Đáng chú ý, bệnh liên quan đến môi trường và hóa chất phổ biến. Ngay như hóa chất trong ga trải giường cũng là nguy cơ khiến một người mắc bệnh chàm.

Theo các nhà khoa, các yếu tố như chế độ ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn cũng như việc tiếp xúc với các chất tẩy rửa và hóa chất cụ thể sẽ làm tăng nguy cơ phát triển bệnh chàm. Sống gần các nhà máy, đường lớn hoặc cháy rừng làm tăng nguy cơ phát triển bệnh chàm. Sự phơi nhiễm với môi trường cũng có thể đến từ bên trong ngôi nhà thông qua tiếp xúc sơn, nhựa, khói thuốc lá hoặc các loại vải tổng hợp như vải thun, nylon và polyester.

Các nhà nghiên cứu cũng rất chú ý đến di truyền, yếu tố dự báo tốt nhất về việc một đứa trẻ có phát triển bệnh chàm, tuy nhiên bệnh không nằm ở gen mà nằm ở môi trường mà đứa trẻ sống trong những năm đầu đời.

Hóa chất isocyanate và xylene có thể trực tiếp gây ra bệnh chàm

Để tìm hiểu xem những thay đổi môi trường nào có thể đã gây ra sự gia tăng bệnh chàm ở Mỹ, các nhà nghiên cứu đã tìm kiếm các điểm nóng về bệnh chàm tiềm ẩn – những nơi có tỷ lệ bệnh chàm cao hơn nhiều so với mức trung bình toàn quốc. Sau đó, họ xem xét với cơ sở dữ liệu từ Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ để xem loại hóa chất nào phổ biến nhất ở những khu vực đó.

Kết quả nghi vấn nhiều với 2 nhóm hóa chất diisocyanate và xylene liên quan nhiều đến bệnh chàm vàcác bệnh dị ứng thường phát triển cùng với nó như dị ứng đậu phộng và hen suyễn

Diisocyanate lần đầu tiên được sản xuất ở Mỹ vào khoảng năm 1970 để sản xuất vải thun, bọt nonlatex, sơn và polyurethane. Việc sản xuất xylene cũng tăng lên trong khoảng thời gian đó, cùng với sự gia tăng sản xuất polyester và các vật liệu khác.

Hoạt động hóa học của các phân tử diisocyanate và xylene cũng được tìm thấy trong khói thuốc lá và cháy rừn . Sau năm 1975, khi tất cả ô tô mới đều được trang bị công nghệ mới giúp chuyển đổi khí thải thành các hóa chất ít độc hại hơn, isocyanate và xylene đều trở thành thành phần của khí thải ô tô .

Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, việc cho chuột tiếp xúc với isocyanate và xylene có thể trực tiếp gây ra bệnh chàm, ngứa và viêm bằng cách tăng hoạt động của các thụ thể liên quan đến cảm giác ngứa, đau và nhiệt độ. Những thụ thể này cũng hoạt động tích cực hơn ở những con chuột được áp dụng chế độ ăn không lành mạnh.

Tại sao những hóa chất này có thể liên quan đến tỷ lệ gia tăng bệnh chàm?

Theo nhóm nghiên cứu, con người cần những sinh vật trên da để sản xuất một số loại lipid hoặc dầu giúp giữ cho da được che chắn khỏi môi trường và ngăn ngừa nhiễm trùng.

Chắc hẳn bạn đã từng thấy các loại kem dưỡng ẩm và các sản phẩm chăm sóc da khác có chứa ceramides, một nhóm lipid có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ da. Lượng ceramide và các hợp chất liên quan trên da của trẻ trong vài tuần đầu đời là một yếu tố dự báo nhất quán và quan trọng về việc liệu trẻ có tiếp tục phát triển bệnh chàm hay không. Càng có ít ceramide trên da thì càng có nhiều khả năng mắc bệnh chàm.

Để xem chất độc nào có thể ngăn chặn việc sản xuất các lipid có lợi ngăn ngừa bệnh chàm, nhóm nghiên cứu đã sử dụng vi khuẩn trên da làm chim hoàng yến trong mỏ than. Trong phòng thí nghiệm, họ đã cho vi khuẩn trực tiếp tạo ra ceramide (chẳng hạn như niêm mạc Roseomonas ), vi khuẩn giúp cơ thể tự tạo ra ceramide (chẳng hạn như Staphylococcus cholermidi s) và vi khuẩn tạo ra các lipid có lợi khác (như Staphylococcus cohnii) thành isocyanate và xylen.

Hệ vi sinh vật trên da tạo ra lipid thường thấy trong kem dưỡng ẩm (ảnh Getty)

Theo đó, vi khuẩn tiếp xúc với các mức độ hóa chất tương tự như những gì mọi người có thể tiếp xúc trong thế giới thực, chẳng hạn như mức tiêu chuẩn thải ra từ nhà máy hoặc khói keo polyurethane từ cửa hàng phần cứng.

Kết quả cho thấy, những vi khuẩn này tiếp xúc với isocyanate hoặc xylene khiến chúng ngừng tạo ra ceramide và thay vào đó tạo ra các axit amin như lysine. Lysine giúp bảo vệ vi khuẩn khỏi tác hại của chất độc nhưng không mang lại lợi ích sức khỏe như ceramide.

Sau đó, các nhà nghiên cứu đã đánh giá xem ga trải giường được sản xuất bằng isocyanate hoặc xylene ảnh hưởng như thế nào đến vi khuẩn trên da. Qua đó phát hiện, các vi khuẩn có hại như Staphylococcus Aureus sinh sôi nảy nở trên nylon, spandex và polyester nhưng không thể tồn tại trên bông hoặc tre. Vi khuẩn giúp giữ cho làn da khỏe mạnh có thể sống trên bất kỳ loại vải nào, nhưng cũng giống như ô nhiễm không khí, lượng lipid có lợi mà chúng tạo ra giảm xuống chưa đến một nửa so với lượng được tạo ra khi phát triển trên các loại vải như bông.

Giải quyết tác động của ô nhiễm lên da và bệnh chàm như thế nào?

Máy dò có khả năng cảm nhận nồng độ isocyanate hoặc xylene thấp có thể giúp theo dõi các chất ô nhiễm và dự đoán các đợt bùng phát bệnh chàm trên toàn cộng đồng. Máy dò tốt hơn cũng có thể giúp các nhà nghiên cứu xác định hệ thống lọc không khí có thể loại bỏ các hóa chất này khỏi môi trường.

Tại Hoa Kỳ, mọi người có thể sử dụng Công cụ theo dõi chất độc của EPA để tra cứu những chất gây ô nhiễm nào phổ biến nhất ở gần nhà của họ.

Trong khi đó, bạn cũng có thể cải thiện sự cân bằng vi khuẩn bằng việc tránh các sản phẩm hạn chế sự phát triển của vi khuẩn khỏe mạnh trên da, bao gồm một số sản phẩm chăm sóc da, chất tẩy rửa và chất tẩy rửa. Đặc biệt đối với trẻ dưới 4 tuổi, có thể nên tránh khói thuốc lá, vải tổng hợp, bọt không cao su, polyurethan và một số loại sơn.

Việc thay thế vi khuẩn đã tiếp xúc quá nhiều với các hóa chất này cũng có thể hữu ích. Ví dụ, khi bôi niêm mạc Roseomonas, một loại vi khuẩn sản xuất ceramide sống trên làn da khỏe mạnh, có thể giúp giảm các triệu chứng bệnh chàm điển hình kéo dài hàng tháng so với giả dược. Các nhà nghiên cứu cũng đang nghiên cứu các phương pháp điều trị bằng probiotic tiềm năng khác cho bệnh chàm.

Nhóm nghiên cứu cho rằng, đánh giá các nguyên nhân môi trường gây ra các bệnh ngày càng trở nên phổ biến trong một thế giới công nghiệp hóa, có thể giúp bảo vệ trẻ em khỏi các tác nhân hóa học gây ra các tình trạng như bệnh chàm. Nhóm tin rằng, một ngày nào đó có thể chúng ta sẽ quay trở lại thời kỳ mà những căn bệnh này còn hiếm gặp.