 |
| Chuyên gia Graziano Ranocchia tại Đại học Pisa và các đồng nghiệp đã sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để giải mã nội dung văn bản được viết trên mảnh giấy cói cháy đen được tìm thấy ở Herculaneum - thị trấn La Mã cổ đại nằm gần Pompeii. Qua đó, họ biết được triết gia Plato nổi tiếng Hy Lạp được chôn cất ở đâu sau khi qua đời. |
 |
| Giống thành phố Pompeii, Herculaneum cũng gần như bị "xóa sổ" trong thảm họa núi lửa Vesuvius phun trào vào năm 79 sau Công nguyên. |
 |
| Theo các chuyên gia, cuộn giấy cói được tìm thấy ở Herculaneum bị cacbon hóa do ảnh hưởng của vụ phun trào núi lửa gần 2.000 năm trước. Theo đó, nội dung trên những tài liệu cổ này rất khó đọc do chữ bị mờ. |
 |
| Nhờ AI, nhóm nghiên cứu đã phát hiện cuộn giấy cói do triết gia Philodemus xứ Gadara (sống khoảng năm 110 trước Công nguyên đến năm 30 trước Công nguyên) từng học ở Athens và sau đó sống ở Italy. |
 |
| Văn bản của triết gia Philodemus xứ Gadara có tên "Lịch sử của Học viện" có ghi chép về việc học viện mà Plato thành lập vào thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên. Ngoài ra, tài liệu này còn có những thông tin chi tiết về cuộc đời của Plato, bao gồm nơi chôn cất của triết gia này. |
 |
| Plato là học trò của Socrates và là thầy của Aristotle. Sau khi qua đời vào khoảng năm 348 hoặc 347 trước Công nguyên, Plato được chôn cất tại Học viện - nơi vị tướng La Mã Sulla đã cho phá hủy vào năm 86 trước Công nguyên. |
 |
| Học viện từng nằm ở ngoại ô Athens trên khu đất mà triết gia Plato mua vào năm 387 trước Công nguyên. Nơi đây được biết đến là cơ sở giáo dục đại học đầu tiên ở phương Tây. |
 |
| Hiện các chuyên gia xác định được 1.000 từ, tương đương khoảng 30% văn bản do Philodemus viết. Dự kiến, việc phân tích toàn bộ cuộn giấy cói sẽ hoàn thành vào năm 2026. |
